Melk_SjoerdDerine-DSS01452

FYI

For your information

F Y I – For Your Information – is de verzamelnaam van diverse activiteiten van de theatercampagne X Y WE:

X Y I light – een kortere, flexibele en licht reisbare versie van X Y I die (bijna) overal kan plaats vinden.  Zo kan X Y I naar organisaties, gemeenten, onderwijs- of zorginstellingen toe komen, waarbij niets van de zeggingskracht van het verhaal verloren gaat, juist doordat het buiten een regulier theater plaatsvindt.

F Y I – zo heet ook het gezamenlijk programma van Sharan Bala (beeldend kunstenaar en intersekse),  Lara Aerts (journalist) en Dounia Jari (moderator). De bijeenkomst bestaat uit een artist talk van Sharan, de vertoning van de short docu Meisjesjongensmix van Lara Aert, X Y I light door Marleen Hendrickx en een panelgesprek met Sharan en Marleen, geleid door Dounia. F Y I wordt vaak gecombineerd met de expositie 1 op de 90 van Stichting Open Mind.

Andere F Y I-activiteiten zijn de verschillende contextprogramma’s rond de voorstellingen X Y WE of X Y I (CC Amstel, Maas Podium, Chassé Theater).  Verder vond op 10 december 2022, bij de laatste uitvoering van X Y WE in Roosendaal, een unieke ontmoeting plaats waarbij diverse intersekse verenigingen voor het eerst samen kwamen. Ook omvat F Y I de uiteenlopende medewerking aan media-uitingen, panels en debatten.

Doelen

FAAQ (Frequently awkwardly asked questions)

Wat is intersekse? + -

Maar liefst 190.000 Nederlanders en 125.000 Belgen zijn intersekse personen: de term intersekse verwijst naar de ervaringen van mensen die geboren zijn met een lichaam dat niet voldoet aan de normatieve definitie van man of vrouw zoals de maatschappij die hanteert. Ondanks deze grote aantallen zijn intersekse personen nauwelijks zichtbaar in de maatschappij. In hun jeugd hebben vaak medisch normaliserende behandelingen plaatsgevonden en is gezegd er vooral met niemand over te praten, zodat de meeste mensen zich ‘onzichtbaar’ maken, zodra ze volwassen zijn.

• Uit onderzoek van Stichting Rutgers en Universiteit Gent (1 februari 2021) blijkt dat slechts 35% van de Nederlandse en Vlaamse bevolking op de hoogte is van wat intersekse inhoudt.

• Het VN Comité tegen Foltering heeft op 11 december 2018 Nederland stevig op de vingers getikt over het toestaan van onnodige en onomkeerbare chirurgie en andere medische behandelingen die worden uitgevoerd bij jonge intersekse kinderen.

• Daarnaast leveren de operaties die nog steeds op intersekse kinderen plaatsvinden, het beeld op dat intersekse iets is dat lichamelijk gecorrigeerd kan worden en dat bemoeilijkt elke emancipatie. Met een verbod op die operaties en het vergroten van de algemene kennis in Nederland en Vlaanderen maken we het intersekse mensen makkelijker om zich uit te spreken.

Hoe zit het ook weer met XX en XY chromosonen? + -

Om dit allemaal te kunnen begrijpen, is een stukje biologie nodig over het menselijk lichaam. Over het algemeen heeft de mens 23 paar chromosomen. Het 23e paar bestaat uit de geslachtschromosomen die bepalen of je een jongen of een meisje wordt.  Dit staat al vast bij de bevruchting van de eicel. In het standaard voorbeeld beschikt de vrouw over twee XX-chromosomen, een man over een X en een Y chromosoom. De vrouw geeft in beide gevallen een X door aan het nageslacht, de man geeft een X of een Y door. Over het algemeen heeft een persoon dus twee geslachtschromosomen.

Ongeboren baby’s ontwikkelen hetzelfde tot aan de achtste week. Door hormen, ontstaan er vanaf acht weken verschillen. Embryo’s met een XY-chromosomen ontwikkelen zich normaal gezien tot jongen en embryo’s met XX-chromosomen ontwikkelen zich tot meisje.

Welke vormen van intersekse bestaan er? + -

Er zijn heel veel verschillende intersekse variaties. De variatie kan ontstaan op de chromosomen, de genen of in de hormonen. In de voorstelling X Y WE komen drie vormen van intersekse aan bod. Namelijk het compleet androgeenongevoeligheidssyndroom (CAOS), het partieel androgeenongevoeligheidssyndroom (PAOS) en het Syndroom van Klinefelter. Maar er zijn dus nog veel meer vormen van intersekse, zoals Syndroom van Turner, Mayer-Rokitansky-Kuester-Hauser (MRKH) syndroom en het Adreno Genitaal Syndroom. Kijk op www.seksediversiteit.nl, www.dsdnederland.nl, en www.klinefelter.nl voor informatie over de verschillende intersekse variaties en mogelijk verschillende belangenverenigingen.

Hoeveel mensen zijn intersekse? + -

Het antwoord op die vraag is afhankelijk van de definitie die je gebruikt, maar ook welke onderzoekspopulatie je gebruikt. NNID gaat uit van een percentage dat afkomstig is van Deens onderzoek dat in 2019 gepubliceerd is, gebaseerd is op een grote aselecte steekproef, en uitgaat van het ervaren dat je een lichaam hebt dat niet past binnen de normatieve sociale constructie van man en vrouw.  Uit het onderzoek blijkt dat waarschijnlijk ongeveer 190.000 Nederlanders en 126.000 Belgen voldoen aan de definitie die NNID hanteert voor intersekse. (bron: www.seksediversiteit.nl).

Waarom praten we pas relatief kort over intersekse? + -

Sinds de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw was de gebruikelijke behandeling voor intersekse personen een medische behandeling, waardoor ze werden aangepast naar man óf vrouw. Tot aan 2003 was geheimhouding van hun intersekseconditie onderdeel van de medische behandeling. Hierdoor zijn maar weinig mensen open over hun intersekseconditie. Ze ervaren schaamte, stigma of zelfs angst voor reacties van hun omgeving. Daarnaast heerst er nog altijd een taboe op lichamen die niet voldoen aan de maatschappelijk heersende norm. Deze schaamte en angst brengt stress met zich mee die ook terug te zien is bij LHBT-personen en wordt ook wel minderheidsstress genoemd. Deze stress wordt dus veroorzaakt door (de angst voor) negatieve reacties, het moeten verbergen van anders zijn, geïnternaliseerde negativiteit over het eigen lichaam en/of het ontbreken van sociale steun.

Patiëntenverenigingen, belangenorganisatie en mensenrechtenorganisaties strijden voor de emancipatie van intersekse personen, waarbij de nadruk ligt op de-medicalisering. De normalisering naar man of vrouw door middel van chirurgische ingrepen, hormoonbehandelingen of psychologische begeleiding is iets waar zij fel op tegen zijn.

Waar kan ik meer informatie vinden? + -

Kijk op www.seksediversiteit.nl, www.dsdnederland.nl, en www.klinefelter.nl voor informatie over de verschillende intersekse variaties en mogelijk verschillende belangenverenigingen.

Artikelen en mediaoptredens

Zowel Marleen als de andere spelers spreken zich ondertussen met regelmaat uit in de media. Bekijk hier hun verschillende interviews.

Laat van je horen

Heb je de voorstelling gezien of van ons gehoord en wil je er iets over kwijt? Wij horen graag van je!

Stuur een bericht